
COP pompy ciepła
Jeżeli interesujesz się pompami ciepła, prawdopodobnie słyszałeś już o tak zwanym współczynniku wydajności COP (ang. Coefficient of Performance) oraz rocznym współczynniku wydajności (SPF) . Ale co tak naprawdę kryje się za tymi wskaźnikami i co mówią one o wydajności pompy ciepła? Dowiedz się więcej na temat znaczenia tych wartości, różnic pomiędzy COP i EER pompy ciepła oraz sposobie obliczania i prawidłowego odczytywania kluczowych tych wartości dla pompy ciepła.
Spis treści
- Współczynnik SCOP i roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – co to oznacza?
- Roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – jak jest obliczany?
- Porównanie rocznych współczynników wydajności: Jak efektywna jest moja pompa ciepła?
- Roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – kiedy jest najwyższy?
- Współczynnik efektywności pompy ciepła – obliczanie i prawidłowa interpretacja
- Jaka jest dobra wartość COP pompy ciepła?
- SCOP pompy ciepła - najczęściej zadawane pytania
- Jak kupić pompę ciepła?
Współczynnik SCOP i roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – co to oznacza?
Roczny współczynnik wydajności (APF) i współczynnik wydajności (COP) określają efektywność pompy ciepła. Oba wskaźniki odnoszą się do stosunku ciepła wytworzonego przez pompę ciepła do energii elektrycznej potrzebnej do tego celu. Należy również wspomnieć o sezonowym współczynniku efektywności (SCOP).
Definicja współczynników pompy ciepła:
- Współczynnik COP jest określany w warunkach laboratoryjnych i odnosi się wyłącznie do pompy ciepła, a nie do powiązanego z nią systemu grzewczego. Wartość COP jest istotna przy porównywaniu różnych modeli pomp ciepła przed zakupem.
- SCOP to wartość COP pompy ciepła w odniesieniu do temperatury zewnętrznej (12°C, 7°C, 2°C i -7°C). Dlatego SCOP jest nieco bardziej dokładnym wskaźnikiem i bardziej realistycznym niż COP. Na przykład pompa ciepła Compress 7000i AW marki Bosch wyróżnia się wysokim współczynnikiem SCOP – aż do 5,5.
- Współczynnik SPF jest określany indywidualnie w rzeczywistych warunkach. Wskazuje on stosunek zużytej energii do ciepła wytworzonego przez urządzenie grzewcze. SPF można określić dopiero po około roku od zakupu i instalacji pompy ciepła.
Jaka jest różnica między COP a SPF?
- COP i SPF są ważnymi wskaźnikami wydajności pompy ciepła. Podczas gdy COP jest teoretyczną wartością testową, która jest obliczana z wyprzedzeniem i stanowi obraz wydajności pompy ciepła w stałych, standardowych warunkach, roczny współczynnik wydajności reprezentuje rzeczywistą wydajność pompy ciepła w praktyce grzewczej dla danego systemu. Współczynnik SPF jest zatem mierzony na miejscu w rzeczywistych warunkach przez dłuższy okres czasu w celu określenia rocznych kosztów energii, a zatem jest bardziej wiarygodny jako kluczowa wartość, podczas gdy współczynnik COP może być stosowany jako dobre kryterium porównawcze przy zakupie pompy ciepła jako nowego urządzenia grzewczego.
Warto wiedzieć: Pompa ciepła o niskim współczynniku efektywności może osiągnąć wyższą wartość SPF przy dobrej izolacji niż pompa ciepła o wysokiej wartości COP w słabo izolowanym starym budynku. W naszym Kompendium wiedzy o pompach ciepła można dowiedzieć się, na co należy zwrócić uwagę w przypadku pompy ciepła w starym domu. Aby zrozumieć całą zasadę ogrzewania pompą ciepła, pomocne jest również zapoznanie się artykułem jak działa ogrzewanie pompą ciepła.
Roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – jak jest obliczany?
Poniższy wzór służy do obliczania rocznego współczynnika wydajności:
SPF = Qab / Qzu
"Qab" odpowiada dostarczonej energii cieplnej, a "Qzu" odpowiada dostarczonej energii elektrycznej. Innymi słowy, roczny współczynnik wydajności jest obliczany na bazie energii cieplnej wytworzonej w ciągu roku podzielonej przez energię elektryczną zużytą w ciągu roku, obie wartości wyrażone są w kilowatogodzinach (kWh).
Do określenia tych wartości potrzebny jest licznik ciepła i dodatkowy licznik energii elektrycznej. Różne programy symulacyjne pomagają oszacować roczny współczynnik wydajności pompy ciepła do celów planowania. Określone wartości służą jednak wyłącznie do celów poglądowych, ponieważ w praktyce mogą odbiegać od rzeczywistego współczynnika SPF.
Porównanie rocznych współczynników wydajności: Jak efektywna jest moja pompa ciepła?
Roczny współczynnik efektywności pompy ciepła wskazuje jej efektywność, tj. opłacalność: im wyższa liczba, tym wyższa wydajność pompy ciepła i niższe zużycie energii elektrycznej, co w konsekwencji prowadzi do niższych kosztów ogrzewania.
Co roczny współczynnik wydajności mówi o efektywności pomp ciepła? Sezonowy współczynnik efektywności jest ustalany indywidualnie dla danego budynku i systemu grzewczego i różni się w zależności od źródła ciepła (ziemia, woda lub powietrze). Roczny współczynnik efektywności wynoszący 5 oznacza na przykład, że pompa ciepła dostarcza 5 kWh ciepła przy zużyciu 1 kWh energii elektrycznej. Nowoczesne pompy ciepła zazwyczaj osiągają roczny współczynnik wydajności pomiędzy 3 a 5. Poniższa tabela zawiera przegląd średnich rocznych współczynników wydajności w zależności od rodzaju pompy ciepła:
Rodzaj pompy ciepła |
Średni roczny współczynnik wydajności |
---|---|
Powietrzna pompa ciepła | 2,5 do 3,5 |
Gruntowa pompa ciepła (pionowy kolektor gruntowy) | 4 do 4,5 |
Gruntowa pompa ciepła(poziomy kolektor gruntowy) | 3,5 do 4 |
Pompa ciepła woda woda | 5 |
Roczny współczynnik wydajności pompy ciepła – kiedy jest najwyższy?
Czynniki takie jak odpowiednia izolacja, nawyki dotyczące ogrzewania i inne kwestie wpływają na roczny współczynnik wydajności pompy ciepła. Ważne dla optymalnego współczynnika COP są:
- Źródło ciepła: Mimo, że pompa ciepła gruntowa czy pompa ciepła woda woda są droższe w zakupie niż na przykład powietrzna pompa ciepła, to takie źródła energii jak ziemia czy woda gruntowa mają stałą temperaturę przez cały rok.
- Temperatura zasilania: Różnica temperatur pomiędzy źródłem ciepła z otoczenia a temperaturą systemu grzewczego powinna być zawsze jak najmniejsza. W tym celu ważny jest również płaszczyznowy system dystrybucji ciepła (ogrzewanie ścienne lub podłogowe).
- Izolacja: Im lepsza izolacja pomieszczeń mieszkalnych, drzwi itp. tym mniejsze zapotrzebowanie na ciepło.
- Klimat: Źródłem energii dla powietrznej pompy ciepła jest powietrze zewnętrzne. Tak więc w chłodniejszym klimacie współczynnik COP tych pomp ciepła może być niższy niż w obszarach o cieplejszych temperaturach.
- Indywidualne potrzeby grzewcze: każdy inaczej odczuwa temperaturę powietrza. W zależności od tego, jak ciepło ma być w pomieszczeniach mieszkalnych, rosną również potrzeby w zakresie ogrzewania. To również wpływa na wskaźnik ogrzewania. Równie istotna jest też właściwa wentylacja.
Im wyższy współczynnik COP, tym więcej energii grzewczej wytwarza pompa ciepła w stosunku do zużytej energii elektrycznej - innymi słowy, tym bardziej jest on ekonomiczny. Producent pompy ciepła może określić jedynie współczynnik COP określony w standardowych warunkach, ale nie indywidualny współczynnik SPF.

Współczynnik efektywności pompy ciepła – obliczanie i prawidłowa interpretacja
Współczynnik COP jest mierzony na podstawie określonych warunków wstępnych w warunkach laboratoryjnych zgodnie z normą DIN EN 14511. Do obliczenia wartości COP pompy ciepła potrzebne są dane dotyczące wydajności grzewczej (Q) i wydajności sprężarki (W), a następnie podzielenie ich przez siebie. Wynikiem jest stosunek uzyskanego ciepła użytkowego do zużytej energii elektrycznej w określonym punkcie pracy.
Wzór na obliczenie współczynnika COP:
COP = Q / W
Zasadniczo nie oblicza się współczynnika COP samodzielnie, ponieważ odbywa się to zgodnie z określonymi normami. Informacje na temat obliczonego współczynnika wydajności pompy ciepła można znaleźć w karcie produktu producenta. Poniżej wyjaśniamy, co oznaczają skróty COP i jak prawidłowo je odczytywać.
Przykład współczynnika efektywności pompy ciepła: COP A7 / W35 = 4,7
Wartość COP jest podawana w postaci: Litera °C wartość / Litera °C wartość = wartość COP. Pierwsza litera wskazuje źródło ciepła. A oznacza powietrze, B ziemię, a W wodę lub wody gruntowe. Litera za nią opisuje dominujący poziom temperatury. Druga wartość litery i liczby oznacza temperaturę zasilania systemu grzewczego. Co zatem oznacza współczynnik COP A7 W35? Jest to powietrzna pompa ciepła, która działa przy temperaturze zewnętrznej 7 stopni, wytwarzając temperaturę zasilania 35 stopni. W tych warunkach pompa ciepła w powyższym przykładzie osiąga współczynnik COP na poziomie 4,7. B0W35 oznacza, że gruntowa pompa ciepła działa przy temperaturze glikolu 0 stopni i temperaturze zasilania 35 stopni. W10W50 oznacza, że pompa ciepła typu woda-woda pracuje przy temperaturze wody 10 stopni i temperaturze zasilania 50 stopni.
Warto wiedzieć: Współczynnik COP dla pomp ciepła różni się w zależności od temperatury zewnętrznej i temperatury zasilania. Niska temperatura zasilania 35 stopni sugeruje, że pompa ciepła działa z ogrzewaniem podłogowym. Konwencjonalne pompy ciepła działają najwydajniej przy temperaturach zasilania poniżej 50 stopni, co jest również możliwe w przypadku ogrzewania grzejnikowego. Im wyższa temperatura zewnętrzna podczas pomiarów, tym bardziej wydajnie może pracować pompa ciepła, co znajduje odzwierciedlenie w wyższych współczynnikach wydajności. Współczynnik COP pompy ciepła można zatem poprawić, zmniejszając różnicę temperatur pomiędzy źródłem energii (dolne źródło ciepła) a temperaturą zasilania (górne źródło ciepła)
Jaka jest dobra wartość COP pompy ciepła?
Współczynnik COP jest ważnym parametrem służącym do porównywania wydajności pomp ciepła. Współczynnik COP określa stosunek zużytej energii do ciepła wytworzonego w standardowych warunkach. Im wyższa wartość COP, tym bardziej wydajna pompa ciepła. Ogólnie rzecz biorąc, dobre wartości COP wynoszą od 3 do 5. Współczynnik COP poniżej 3 zwykle wskazuje, że pompa ciepła nie działa ekonomicznie. Wartość COP uznawana za dobrą różni się w zależności od rodzaju pompy ciepła. W przypadku powietrznych pomp ciepła współczynnik COP wynoszący 3 lub więcej jest uznawany za dobry. Oznacza to, że jedna kilowatogodzina energii elektrycznej zapewnia trzy kilowatogodziny ciepła. W przypadku pomp ciepła typu woda-woda współczynnik COP wynoszący 5 lub więcej jest uznawany za dobry.
Która pompa ciepła ma najlepszą wartość COP?
W przypadkugruntowych pomp ciepła i pomp ciepła woda woda, źródła ciepła zapewnia stałą temperaturę przez cały rok, umożliwiając wydajną pracę pompy ciepła przez cały rok.Wodne pompy ciepła osiągają najlepsze współczynniki COP o wartościach od 4,9 do 5,8. Gruntowe pompy ciepła również zapewniają wysokie wartości COP od 4,4 do 4,8. Powietrzne pompy ciepła zapewniają nieco niższą wartości COP od 3,5 do 4,5, ale nadal są dobrym rozwiązaniem. Niższe współczynniki efektywności powietrznych pomp ciepła wynikają z dużych wahań temperatur powietrza zewnętrznego (dolnego źródła). Im niższa temperatura na zewnątrz, tym niższy współczynnik efektywności powietrznej pompy ciepła. W przypadku gruntowych pomp ciepła temperatura dolnego źródła jest na dość stałym poziomie. Temperatura zewnętrzna wpływa na współczynnik COP powietrznej pompy ciepła.
Poniżej przedstawiono przegląd typowych wartości COP dla każdego rodzaju pompy ciepła:
Porównanie wartości COP pomp ciepła
- Powietrzna pompa ciepła: COP 3,5 - 4,5
- Pompa ciepła gruntowa: COP 4,4 - 4,8
- Pompa ciepła woda woda: COP 4,9 - 5,8
- Pompa ciepła do cwu: COP 3,7 - 4,3
SCOP pompy ciepła - najczęściej zadawane pytania
Czy współczynnik COP jest równy rocznemu współczynnikowi wydajności?
Wysoki współczynnik COP = niskie koszty eksploatacji?
Co to jest współczynnik efektywności COP?
Która pompa ciepła ma najwyższy współczynnik COP?
Gdzie mogę znaleźć wartość COP pompy ciepła?
Co oznacza COP A7 W35 dla pompy ciepła?
Co oznacza współczynnik wydajności 3,5 pompy ciepła?
Co oznacza współczynnik COP równy 4?
Dlaczego współczynnik COP jest większy niż 1?
Jak kupić pompę ciepła?

Szukasz pompy ciepła do swojego domu?
Dobór odpowiedniej mocy oraz parametrów pompy ciepła najlepiej powierzyć sprawdzonym profesjonalistom.
Skorzystaj z wyszukiwarki Autoryzowanych Partnerów i poproś instalatora z Twojej okolicy o ofertę.
Wybierz Bosch Home Comfort

- Jakość i niezawodność produktów
- 130 lat doświadczenia w branży grzewczej
- Ogólnopolska sieć sprawdzonych Profesjonalistów w Twojej okolicy
- Bezpłatne uruchomienie
- Gwarancja producenta do 5 lat
Dowiedz się więcej

Green Hero Bosch Home Comfort
Bosch Home Comfort ściśle współpracuje z instalatorami oferując im wsparcie m.in. w Programie Green Hero. Firmy posługujące się tym znakiem specjalizują się w innowacyjnych rozwiązaniach grzewczych.