Koelen met een warmtepomp: alle informatie in één oogopslag
- Vraag jouw gratis offerte
- Kan een warmtepomp mijn woning koelen?
- Actief koelen of passief koelen: hoe zorgt een warmtepomp voor verkoeling?
- Schakelt de warmtepomp automatisch over naar koeling bij hoge temperaturen?
- Criteria voor het koelen met een warmtepomp
- Hoe milieuvriendelijk is koelen met een warmtepomp?
- Wat kost het koelen met een warmtepomp?
- Veelgestelde vragen over het koelen met warmtepompen
Steeds vaker wordt een warmtepomp gebruikt om woningen goedkoop en duurzaam te verwarmen. Veel mensen weten echter niet dat de werking van warmtepompen vergelijkbaar is met die van een airconditioning. Warmtepompen zijn daardoor ook zeer geschikt voor het koelen van woonruimtes op warme zomerdagen. In dit artikel vertelt Bosch je alles over hoe een warmtepomp koelt, het verschil tussen actieve en passieve koeling, en de kosten van het koelen met een warmtepomp.
Geïnteresseerd in een warmtepomp waarmee je ook kan koelen?
Vraag jouw gratis offerte
Kan een warmtepomp mijn woning koelen?
Warmtepompen worden meestal gebruikt om woningen mee te verwarmen. Veel warmtepompmodellen kunnen echter ook koelen of kunnen achteraf worden uitgerust met een koelfunctie. Tijdens het koelen werkt de warmtepomp omgekeerd. Om de lucht in de ruimte te koelen, onttrekt de warmtepomp warmte aan de woonruimte en leidt deze naar buiten. De lucht-water warmtepomp werkt in dit geval dus omgekeerd, als een "warmtepomp-airconditioner".
Als je een warmtepomp ook wilt gebruiken om te koelen, moet het resterende verwarmingssysteem in je woning hierop worden afgestemd. Traditionele radiatoren zijn minder geschikt voor koeling omdat ze door hun kleine oppervlak de lucht in de kamer slechts beperkt kunnen koelen. Bovendien neemt het risico op condensvorming toe. Wand- of vloerverwarming is in tegenstelling wel erg geschikt voor koeling met een warmtepomp.
Actief koelen of passief koelen: hoe zorgt een warmtepomp voor verkoeling?
Als je in de zomer met een warmtepomp wilt koelen, wordt de koelkringloop van de warmteproductie als het ware omgekeerd. Door deze omkering wordt de thermische energie niet langer aan de warmtebron (omgevingslucht, bodem, grondwater) onttrokken en naar het verwarmingssysteem getransporteerd, maar wordt de warmte van het verwarmingssysteem naar de warmtebron geleid, waardoor radiatoren of vloerverwarming afkoelen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen actieve en passieve koeling.
Actief koelen met een warmtepomp
Actieve koeling wordt vooral gebruikt bij lucht-water warmtepompen, omdat de buitenlucht in de zomer te warm is voor passieve koeling. Bij deze methode blijft de compressor in bedrijf, er is alleen een richtingsverandering van de circulatie van het koelmiddel. De warmtepomp onttrekt vervolgens de warmte aan het verwarmingssysteem en transporteert deze naar buiten. Een vierwegventiel zorgt ervoor dat verwarmen en koelen onafhankelijk van elkaar werken, zodat het water ook tijdens het koelproces nog steeds kan worden verwarmd.
Passief koelen met een warmtepomp
Bij passieve koeling, bijvoorbeeld bij geothermische of bodem-water warmtepompen, wordt de compressor en dus de hele warmteproductie omzeild. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het principe van het temperatuurverschil, waarbij thermische energie altijd van het warmere naar het koudere systeem stroomt. Zo wordt de warmte van het verwarmingssysteem automatisch afgevoerd naar de aarde of het grondwater, waar de temperatuur in de zomer slecht rond de 10 graden Celsius is. De nadelen van passieve koeling zijn echter de langere intensiteit en het langzaam intreden van het koeleffect.
Schakelt de warmtepomp automatisch over naar koeling bij hoge temperaturen?
De activering van de koelfunctie bij omkeerbare warmtepompen kan verschillen afhankelijk van het model. Sommige modellen meten de kamertemperatuur via thermische sensoren en schakelen automatisch over naar koeling als een bepaalde waarde wordt overschreden. Andere modellen kunnen worden geregeld via tijdprogramma's. Zo kunnen deze warmtepompen zelfstandig reageren op de middaghitte in de zomermaanden. Goedkopere varianten moeten meestal handmatig worden bediend. Er zijn echter vaak programma's of apps voor mobiele apparaten beschikbaar waarmee een eenvoudige bediening mogelijk is.
Criteria voor het koelen met een warmtepomp
- Selectie van de juiste warmtepomp: Niet elke warmtepomp kan automatisch koelen. Als je een warmtepomp ook als airconditioning wilt gebruiken of als vervanging daarvan, informeer dan voor de aankoop of deze echt geschikt is voor het koelen van de ruimte of dat hij ten minste kan worden uitgerust met een koelfunctie.
- Het juiste verwarmingssysteem: Radiatoren zijn onvoldoende geschikt voor koeling met een warmtepomp. Ideaal gezien zou de ruimtekoeling moeten worden gerealiseerd met behulp van vloer- of wandverwarming, koelplafonds of geactiveerde bouwcomponenten (betonkernactivering).
- Voorkomen van condensvorming: Als bijvoorbeeld vloer- of wandverwarming een temperatuur onder het dauwpunt bereikt, kan er condensvorming optreden op de vloer of in de muren. Daarom moet de dauwpunttemperatuur worden bewaakt door specifieke sensoren, die automatisch de koelcapaciteit verminderen wanneer deze wordt onderschreden.
Hoe milieuvriendelijk is koelen met een warmtepomp?
Een warmtepomp maakt, in tegenstelling tot een gas- of olieverwarming, geen gebruik van fossiele brandstoffen, maar van milieuvriendelijke energie uit de lucht, bodem of het grondwater. Deze energie wordt opgewerkt met elektriciteit. Hierdoor is het gebruik ervan zeer emissiearm en bij gebruik van groene stroom zelfs volledig klimaatneutraal. Het maakt geen verschil of de warmtepomp gebruikt wordt om te verwarmen of te koelen. Het gebruik van passieve koeling is bijzonder gunstig, milieuvriendelijk en duurzaam, omdat alleen de circulatiepomp en de regeling van het apparaat actief zijn, wat resulteert in een zeer laag energieverbruik. Een ander positief neveneffect hiervan is dat de bodem zich door de warmte die aan de woonruimtes wordt toegevoerd regenereert als warmtebron. Dit verhoogt uiteindelijk de algehele efficiëntie van de warmtepomp.
Wat kost het koelen met een warmtepomp?
Het koelen met een warmtepomp is niet duurder dan het koelen met een airconditioner, omdat beide apparaten dezelfde technologie gebruiken. De complete oplossing "warmtepomp met ruimtekoeling" is zelfs goedkoper dan het aanschaffen van afzonderlijke verwarmings- en koelsystemen. Kosten voor de aanschaf van een extra airconditioningstoestel zijn niet nodig. Als passieve koeling wordt gebruikt, zijn het energieverbruik en dus de bedrijfskosten voor airconditioning lager dan bij een conventionele airconditioner waarbij de verdamper en condensor constant in gebruik zijn. Daarnaast biedt ruimtekoeling met behulp van een warmtepomp nog een ander financieel voordeel: de afgevoerde warmte gaat niet volledig verloren, maar kan bijvoorbeeld in het omkeerbare proces worden gebruikt voor het verwarmen van water, wat de werking van het gehele systeem nog goedkoper maakt. Bovendien profiteer je met een warmtepomp ook nog van aantrekkelijke overheidssteun.